Χρειαζόταν ένας αχόρταγος Ακης για να μάθουμε τη διαδρομή από τον εντοπισμό της ανάγκης προμήθειας ενός όπλου μέχρι τη στιγμή που το κέρδος από την «υπεραξία» του αποθηκεύεται με υπερασφάλεια -πού αλλού;- στις εξωτικές offshore...
Τη Δευτέρα ο Α. Κακαράς, αντιπλοίαρχος ε.α. και συγγραφέας, που υπηρέτησε 10 χρόνια στο ΓΕΝ, μιλάει στην «Εφ.Συν.» για τις μίζες στα εξοπλιστικά προγράμματα και αποκαλύπτει τα παιχνίδια στους διαδρόμους του Πενταγώνου.
Δεν είναι ότι δεν ξέραμε. Είναι που λέγαμε άντε τώρα εμείς να βρούμε άκρη… Δεν είναι που δεν πήγαινε το μυαλό μας στο μεγάλο φαγοπότι που στηνόταν στην «ποδιά» των εξοπλισμών, είναι που χρειαζόταν ένας αχόρταγος Ακης για να τινάξει την μπάνκα στον αέρα.
Και να ’μαστε τώρα να κυνηγάμε τη διαδρομή του μαύρου χρήματος στους διαδρόμους του υπουργείου Εθνικής Αμυνας μιας χώρας που κατέχει την πρώτη θέση στη διαφθορά κυβερνητικού πολιτικού προσωπικού, με παράλυτο διοικητικό σύστημα, με τόσους ανέργους, τόση φτώχεια, μια καινούργια αναδυόμενη γενιά μεταναστών και χωρίς καμιά ελπίδα.
Αλλά πώς δουλεύει το δίκτυο της μίζας στα εξοπλιστικά προγράμματα; Ας πάρουμε την ιστορία απ’ την αρχή. Από τότε που εντοπίζεται η ανάγκη προμήθειας ενός όπλου μέχρι τη στιγμή που το κέρδος από την «υπεραξία» του αποθηκεύεται με υπερασφάλεια -πού αλλού;- στις εξωτικές offshore.
Ο μίτος της μίζας
Η επιλογή των οπλικών συστημάτων καθορίζεται από τη συγκεκριμένη απειλή της χώρας που καθορίζει η κυβέρνηση. Βάσει αυτής της απειλής εκπονούνται τα σχέδια άμυνας από τα αρμόδια επιτελικά γραφεία των ενόπλων δυνάμεων. Μετά παρουσιάζονται οι ανάγκες για την κάλυψή τους: πόσα υποβρύχια, πόσα άρματα, πόσα αεροσκάφη, πόσα πυροβόλα χρειαζόμαστε και ποιων δυνατοτήτων.
Το επόμενο βήμα είναι να προωθηθεί ο κατάλογος με τα… χρειώδη από τις διευθύνσεις εξοπλισμών των τριών κλάδων (Στρατός Ξηράς, Ναυτικό, Αεροπορία) μέσω της ηγεσίας τους στην πολιτική εξουσία. Και από εκεί, αφού εξεταστούν οι οικονομικές δυνατότητες, αλλά και οι σκοπιμότητες κάθε είδους, να επιστρέψουν οι αποφάσεις επιλογών στις αντίστοιχες διευθύνσεις κάθε Οπλου για να καθοριστούν οι τεχνικές προδιαγραφές.
Σ’ αυτήν την… ευαίσθητη φάση της διαδικασίας για την παραγγελία του όποιου οπλικού συστήματος, η μίζα κάνει έγκαιρα την εμφάνισή της, δηλαδή πριν από τον καθορισμό των προδιαγραφών. Οι νόμιμοι εκπρόσωποι των εμπόρων όπλων ξένων εταιρειών στην Ελλάδα και οι μεσάζοντες κινητοποιούνται. Προσπαθούν να δικτυωθούν με τους επίμαχους στις διευθύνσεις εξοπλισμών αξιωματικούς που θα συντάξουν τις προδιαγραφές. Πιέζουν -με το αζημίωτο- να «τρέξει» γρήγορα το ζήτημα της προμήθειας ώστε να σημειωθούν οι προδιαγραφές του οπλικού συστήματος της εταιρείας που εκπροσωπούν.
Τι είναι οι περίφημες προδιαγραφές; Τα χαρακτηριστικά που αναδεικνύουν το «προφίλ» ενός οπλικού συστήματος. Για παράδειγμα, το αρματαγωγό που χρειαζόμαστε πρέπει να είναι μήκους 116, βάθους 3,4 μέτρων, για να αναπτύσσει ταχύτητα 16 κόμβων, ικανό να μεταφέρει τόσα άρματα μάχης, τόσα οχήματα, τζιπ και πυροβόλα, ελικόπτερο, αντιαεροπορικά πυροβόλα κ.λπ. Οι προδιαγραφές αυτές μπορούν να οδηγήσουν την απόφαση στην «ανάγκη» να παραγγελθεί το συγκεκριμένο οπλικό σύστημα από μία μόνον και όχι από άλλη χώρα.
Ας υποθέσουμε ότι η κυβέρνηση θέλει να παραγγείλει υποβρύχια. Η συμφωνία για τα τέσσερα υποβρύχια που πληρώσαμε αλλά δεν παραλάβαμε εκτός από ένα, απαιτούσε τα τρία να κατασκευαστούν στον Σκαραμαγκά. Υπόψη ότι στην κατασκευή τους, εκτός από το σκαρί, απαιτούνταν εξοπλισμός από μηχανές, ηλεκτρονικά συστήματα, πυροβόλα, ραντάρ κ.λπ. Οι κατασκευάστριες εταιρείες που θα τα πουλούσαν για να «οικοδομηθεί» το σκάφος είναι πολλές και διαθέτουν αντιπροσώπους για κάθε υλικό ξεχωριστά – ενώ κάποιοι μπορεί να εκπροσωπούν κάμποσα απ’ αυτά ή και άλλες εταιρείες…
Οταν η επιτροπή εκδώσει τις προδιαγραφές, εγκρίνονται από την ηγεσία και προκηρύσσεται διαγωνισμός. Ολοι οι εκπρόσωποι των εταιρειών σπεύδουν με τις προσφορές τους. Οι μεσάζοντες διαγκωνίζονται λυσσαλέα να επιτύχουν την παραγγελία. Πιέζουν, τρομοκρατούν, λαδώνουν προκειμένου να πουλήσουν το υλικό του πελάτη τους. Χρησιμοποιούν διευθυντές και παρατρεχάμενους, φτάνουν μέχρι και στον υπουργό. Ενδεχομένως θα του πουν: «Ετοιμάζονται για Λέοπαρντ. Γιατί γερμανικά κι όχι γαλλικά; Μπορούμε να πιέσουμε τον Ολάντ που είναι διαλλακτικός με την Ελλάδα».
Μια άλλη επιτροπή, στελεχωμένη πάλι από αξιωματικούς, αξιολογεί τις προσφορές του διαγωνισμού. Συντάσσει πίνακα με τα πλεονεκτήματα, π.χ. του αμερικανικού ή του γερμανικού υποβρυχίου. Η έκθεση αξιολόγησης των προσφορών καταγράφει τις επιλογές της με βάση τις προδιαγραφές και τις ανάγκες των ενόπλων δυνάμεων και προωθείται στη στρατιωτική ιεραρχία.
Ενα πολυμελές όργανο της ηγεσίας των Ε.Δ. προτείνει κατά σειρά τις προτιμήσεις του για τον συγκεκριμένο εξοπλισμό μέσω του υπουργού Εθνικής Αμυνας στην κυβέρνηση. Υπόψη ότι οι συμφωνίες για τις προμήθειες εξοπλισμών και για τα τρία Οπλα -προκειμένου να ελέγχονται απόλυτα από τον υπουργό συντάσσονται/υπογράφονται από τη Γενική Διεύθυνση Αμυντικών Εξοπλισμών και Επενδύσεων (ΓΔΑΕΕ), η οποία υπάγεται στον ΥΕΘΑ και ο διευθυντής της είναι άνθρωπος της απολύτου εμπιστοσύνης του. Τριγύρω κινούνται κάποιοι με διπλό ρόλο.
Αλλος είναι ο σύνδεσμος με το κυβερνών κόμμα -αν δεν είναι ο ίδιος ο υπουργός ή ο ίδιος ο διευθυντής, όπως π.χ. ο Σμπώκος- κι άλλοι άμεσοι φίλοι υφυπουργού ή υπουργού που λειτουργούν ως «προγεφύρωμα» με τους νομότυπους μεσάζοντες, αυτούς που καταχρηστικά αποκαλούμε «εμπόρους όπλων», ενώ στην πραγματικότητα δουλεύουν για λογαριασμό των αφεντικών τους όπως η γερμανική Siemens ή η HDW.
Στο διάστημα που οι αρμόδιες επιτροπές (σχεδιασμού προδιαγραφών, αξιολόγησης προσφορών, παραλαβής) δουλεύουν για την παραγγελία, ο χορός της μίζας καλά κρατεί. Αλλά ποιοι παίρνουν μέρος στις επιτροπές εξοπλισμών και ποιοι εργάζονται στους επιτόπου αντιπροσώπους των κατασκευαστών;
Είναι εν ενεργεία αξιωματικοί που καλύπτουν τις θέσεις των διευθύνσεων εξοπλισμών και στα τρία Οπλα, ίσως και επιστήμονες εκτός ενόπλων δυνάμεων. Οι στρατιωτικοί έχουν εξαιρετικές σπουδές (απόφοιτοι του ΜΙΤ), εξειδικευμένοι ναυπηγοί, ηλεκτρονικοί, μηχανολόγοι όπλων κ.λπ. Οι περισσότεροι έχουν μετεκπαιδευτεί στο εξωτερικό κι έχουν επιστρέψει με μεταπτυχιακά διπλώματα, διδακτορικά που αφορούν και τις νέες τεχνολογίες.
Μια μόρφωση που τους καθιστά απολύτως αρμόδιους στη μελέτη κάθε εξοπλιστικού προγράμματος και την κατάθεση προτάσεων. Σ’ αυτές τις διευθύνσεις υπηρετούν γύρω στους δέκα σε κάθε Οπλο, παραμένουν εκεί από ένα έως τρία χρόνια –ίσως τέσσερα σε εξαιρετικές περιπτώσεις- και στη συνέχεια μετακινούνται σε άλλες μονάδες και υπηρεσίες, σε σταδιοδρομικά σχολεία, σε θέσεις εξωτερικού (ΝΑΤΟ, πρεσβείες κ.λπ.).
Η τελική απόφαση είναι κυρίως στα χέρια (ή στην τσέπη) του εκάστοτε υπουργού Εθνικής Αμυνας. Μπορεί για παράδειγμα να προτείνει στο ανώτατο σχετικό κυβερνητικό όργανο, το ΚΥΣΕΑ (Κυβερνητικό Συμβούλιο Εξωτερικών και Αμυνας, αποτελούμενο από τον πρωθυπουργό και υπουργούς), ότι αντί για τα γερμανικά Λέοπαρντ πρέπει να παραγγείλουμε γαλλικά άρματα μάχης με τις συγκεκριμένες προδιαγραφές. Ή να επιμείνει στα γερμανικά με διάφορα «επιχειρήματα»: η Γερμανία μάς έχει ήδη προμηθεύσει και άλλους εξοπλισμούς, το προσωπικό είναι ήδη εκπαιδευμένο να χειρίζεται τα δικά τους συστήματα, τα εγχειρίδια είναι σ’ αυτή τη γλώσσα κ.λπ.
Και τότε χάνεται η μπάλα. Οχι στις εταιρείες και στους μεσάζοντες. Εκείνοι έχουν φροντίσει να μοιραστεί πολύ χρήμα στο κυβερνών κόμμα, σε κάποιους υπουργούς και πολιτικούς, λίγους αξιωματικούς εν ενεργεία και αποστράτους. Την μπάλα τη χάνουμε εμείς, στο μυαλό και στην τσέπη μας, όταν μαθαίνουμε τις λεπτομέρειες του χορού μίζας δισ. ευρώ.
Εξοπλισμοί πολυτελείας
* Θυμόμαστε τη σούπερ αγορά του C4I (σι-φορ-άι) έναντι 280 εκατομμυρίων ευρώ για την ασφάλεια των Ολυμπιακών Αγώνων. Θα είμαστε κακοπροαίρετοι αν αρχίσουμε να υπολογίζουμε τις μίζες που κλείστηκαν με όσους προώθησαν την παραγγελία για λογαριασμό της Siemens και της SAIC;
* Μήπως χρειαζόμαστε αεροπλάνα με μηχανισμούς αφέσεως πυρηνικών βομβών; Κι όμως τα αγοράσαμε. Φιλοξενούμε άραγε ακόμα πυρηνικές βόμβες που αράζουν εδώ και δεκαετίες αποθηκευμένες στην αεροπορική βάση του Αραξου; Είναι αλήθεια ότι ΝΑΤΟ και ΗΠΑ αρνούνταν επιμόνως να διαθέσουν δωρεάν στην Ελλάδα ειδικά μαχητικά F-16, που μπορούν να φέρουν φορτίο πυρηνικών βομβών, προτιμώντας να μας τα πουλάνε;
* Τι συνέβη με τη σκανδαλώδη προμήθεια των ρωσικών αποβατικών μεταγωγικών πλοίων Ζουμπρ (ZUBR); Αληθεύει η έντονη αντίδραση του Πολεμικού Ναυτικού στην αγορά τους ενώ ο τότε ΥΕΘΑ επέμενε αντικαθιστώντας τη μία επιτροπή μετά την άλλη μέχρι να υπογράψουν την αναγκαιότητα;
Πρόκειται για ταχείας μεταφοράς αερόστρωμνα που αναπτύσσουν μεγάλες ταχύτητες με τη βοήθεια πανίσχυρων μηχανών. Μπορούν να φορτώσουν άρματα, πυροβόλα, πεζικό και να πλεύσουν μέχρι και το πιο μακρινό νησί που κινδυνεύει. Αυτό ήταν το επιχείρημα των οπαδών της προμήθειάς τους (Τσοχατζόπουλος). Μήπως τα 200 εκατομμυρίων Ζουμπρ σαπίζουν;
Η παραγγελία έγινε αμέσως μετά την κατάρρευση της ΕΣΣΔ, τότε που αποφασισμένοι για όλα λωποδύτες βρέθηκαν ιδιοκτήτες και διαχειριστές εξοπλισμών και εγκαταστάσεων – μέχρι ολόκληρων στόλων και ναυπηγείων. Εσπευδαν να ξεπουλήσουν σε κορόιδα και εκμαυλισμένους παράγοντες τρίτων χωρών όπως η δική μας. Πέραν της διόλου ευκαταφρόνητης ντόπιας μίζας μήπως λαδώθηκαν και Ρώσοι στρατηγοί ή ιδιώτες; Μήπως ο Ακης επένδυε σε επόμενες μπίζνες με αναλόγου χρησιμότητας πολεμικό υλικό που διέθετε ανεξάντλητο και ανεξέλεγκτο η τέως ΕΣΣΔ καθώς έβγαινε στη διεθνή ελεύθερη αγορά;
* Πολλές ερωτήσεις ζητούν απαντήσεις. Το πονηρό χρήμα το μετρούσε ο διευθυντής (ΓΔΑΕΕ) υπό τον έλεγχο του υπουργού και διοχέτευε ή όχι και στο κυβερνών κόμμα; Αυτός καθόριζε τι ύψους και σε ποιον κατέληγαν οι μίζες ή όπως μαθαίνουμε από τις τελευταίες καταθέσεις Ευσταθίου και Κάντα μοιραζόταν στους εμπλεκόμενους, μεγάλους και τσικό, ιδιώτες, απόστρατους και κάποιους εν ενεργεία αξιωματικούς; Δηλαδή όσους έπαιζαν κάποιο ρόλο στις διαδικασίες προδιαγραφών, καταλληλότητας, επιλογής συστήματος και παραλαβής;
* Κι αν κάποτε η επιλογή των οπλικών συστημάτων συνδεόταν με την εθνική μας πολιτική -ο Κωνσταντίνος Καραμανλής προκειμένου να αποσπάσει από την Ολλανδία θετική ψήφο για την είσοδό μας στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα προτίμησε τις ολλανδικές φρεγάτες- ο αγώνας τα τελευταία χρόνια γίνεται για την… ψήφο της μίζας.
Πηγή
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Παράκληση να είστε κόσμιοι στους χαρακτηρισμούς σας, επειδή είναι δυνατόν επισκέπτες του ιστολογίου να είναι και ανήλικοι.
Τα σχόλια στα blogs υπάρχουν για να συνεισφέρουν οι αναγνώστες στο διάλογο. Η ευθύνη των σχολίων (αστική και ποινική) βαρύνει τους σχολιαστές.
HELLAS 2 NEWS blogg