Ενας νέος φορολογικός «παράδεισος»

Έχοντας καθεστώς ειδικής οικονομικής ζώνης, όπως το σχεδίασε η ηγεσία της Ρωσίας αμέσως μετά την προσάρτησή της, η χερσόνησος της Κριμαίας κατηγορείται ότι αποτελεί έναν καινούργιο φορολογικό παράδεισο...

... αλλά και ότι οι τράπεζες στο έδαφός της εμπλέκονται σε παράνομες τραπεζικές δραστηριότητες, όπως το ξέπλυμα βρώμικου χρήματος. Η κατηγορία προέρχεται από τη διεθνή ένωση δημοσιογράφων για την έρευνα κατά του οργανωμένου εγκλήματος και της διαφθοράς (OCCRP). Φαίνεται όμως να πείθει εύκολα, εν μέρει και εξαιτίας των φοροαπαλλαγών που προσφέρει το ρωσικό κράτος σε όσες επιχειρήσεις και επενδυτές είναι διατεθειμένοι να ενεργοποιηθούν στη χερσόνησο.

  Έπειτα από σχετική έρευνα αναφορικά με το ιδιοκτησιακό καθεστώς των τραπεζών της Κριμαίας, ομάδα δημοσιογράφων της OCCRP υποστηρίζει ότι διαπίστωσε πως πολλές από αυτές εμπλέκονται σε εκτεταμένο κύκλωμα φοροδιαφυγής. Παράλληλα, όμως, σχετικό ρεπορτάζ του γαλλικού περιοδικού Courrier International αναφέρει ότι πολλοί από τους τραπεζίτες που κατέφθασαν στην Κριμαία αμέσως μετά την προσάρτησή της στη Ρωσία τον Μάρτιο του 2014 είναι «περισσότερο φημισμένοι για την εμπλοκή τους σε ξέπλυμα μαύρου χρήματος παρά για τη δραστηριότητά τους στον χρηματοπιστωτικό τομέα».

Σύμφωνα, πάντα, με το εν λόγω ρεπορτάζ, σε εξέλιξη βρίσκεται η διαδικασία μετατροπής της Σεβαστούπολης, της πάλαι ποτέ ελληνικής αποικίας της Κριμαίας, γνωστής για τον ελλιμενισμό του ρωσικού πολεμικού στόλου, σε τραπεζικό κέντρο «φοροδιαφυγής και παράνομων τραπεζικών πρακτικών».

Παρόμοια είναι τα συμπεράσματα της ιταλικής ιστοσελίδας termometropolitico που, έπειτα από έρευνα για τους Ιταλούς τουρίστες στην περιοχή, διαπιστώνει ότι ο τουρισμός στην Κριμαία δεν είναι παρά η σκιά του παρελθόντος της σοβιετικής εποχής. Επισημαίνει, επίσης, ότι η χερσόνησος παραμένει πολιτικά και οικονομικά απομονωμένη και αποτελεί «το πλέον πρόσφορο έδαφος για τη διαφθορά εκτεταμένης κλίμακας», καθώς δεν είναι προσβάσιμη για τις διεθνείς οργανώσεις. Παρά τις κατηγορίες, ασφαλώς δεν είναι βέβαιο αν αυτός ήταν όντως ο σχεδιασμός της ρωσικής κυβέρνησης.

Συλλήψεις

  Όπως προκύπτει, άλλωστε, και από σχετικό ρεπορτάζ του Bloomberg, από το καλοκαίρι η ρωσική αστυνομία έχει συλλάβει τρεις ανώτατους αξιωματούχους της Κριμαίας και τους έχει απευθύνει κατηγορίες για διασπάθιση δημοσίου χρήματος και εμπλοκή σε απάτες. Το περασμένο έτος, άλλωστε, εξωθήθηκαν σε παραίτηση τέσσερα μέλη της τοπικής κυβέρνησης με την κατηγορία της διαφθοράς. Παράλληλα, οι ορκωτοί λογιστές που έστειλε το Κρεμλίνο προκειμένου να εξετάσουν τη διαχείριση της οικονομικής βοήθειας από τη Μόσχα, ανέφεραν ότι τα 2/3 των κεφαλαίων που προορίζονταν για την κατασκευή οδικών δικτύων έμοιαζαν να έχουν εξαφανιστεί.

Η επίσημη θέση της ρωσικής κυβέρνησης για την Κριμαία ήταν πως στοχεύει να μετατρέψει ένα παθητικό για τη ρωσική οικονομία σε παράγοντα στήριξής της. Γι’ αυτό και αμέσως μετά την προσάρτηση της χερσονήσου προ διετίας ο Ρώσος πρωθυπουργός Ντμίτρι Μεντβέντεφ έσπευσε να ανακοινώσει τη μετατροπή της σε ειδική οικονομική ζώνη.

Δίνοντας στην Κριμαία ανάλογο καθεστώς φοροαπαλλαγών με εκείνο που ισχύει στον θύλακα του Καλίνινγκραντ, η ρωσική κυβέρνηση προσφέρει σε κάθε επενδυτή στην περιοχή πλήρη εξαίρεση από τη φορολογία για χρονικό διάστημα 10 ετών αναλόγως, αλλά και μεγάλες ελαφρύνσεις από κάθε εμπόδιο διαδικαστικής ή γραφειοκρατικής φύσης. Παρέχει μάλιστα στους επενδυτές τη δυνατότητα να έχουν ειδική βίζα 30 ημερών από τη στιγμή της άφιξής τους στο προξενείο στην Κριμαία, μία βίζα που θα είναι έγκυρη μόνον στο έδαφος της χερσονήσου. Προτού, άλλωστε, ανακοινωθεί επισήμως το νέο φορολογικό καθεστώς στο έδαφός της, το Κοινοβούλιο της Κριμαίας είχε προχωρήσει σε μείωση του συντελεστή φορολόγησης για τα εταιρικά κέρδη στο 6%. Στο ίδιο πνεύμα το ρωσικό κράτος παρέχει απαλλαγή από τη φορολογία για τα πρώτα δύο έτη στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην ειδική οικονομική ζώνη.

Σε ό,τι αφορά, πάντως, την έκταση της φοροδιαφυγής στην Κριμαία, ρεπορτάζ της αγγλόφωνης αλλά ρωσικής ιστοσελίδας RBTH αναφέρει ότι το 80% των τουριστικών επιχειρήσεων στην Κριμαία παραμένει «σκιώδες», χωρίς να έχει δηλωθεί και χωρίς να έχει καταγραφεί.

Στο ίδιο ρεπορτάζ αναφέρεται, μάλιστα, η εκτίμηση των φορολογικών αρχών ότι προσφέροντας φοροαπαλλαγές θα ενθαρρύνουν τις επιχειρήσεις να νομιμοποιηθούν και να προσελκύσουν εταιρείες διαχείρισης ξενοδοχείων στην περιοχή. Ανεξάρτητα, πάντως, από τα σχέδια της ρωσικής κυβέρνησης και τις όποιες υποψίες βαρύνουν τις τραπεζικές δραστηριότητες στην Κριμαία, δυσοίωνη παραμένει η οικονομία της δύο χρόνια μετά την προσάρτησή της στη Ρωσία.


(Από την εφημερίδα "Καθημερινή")