Ερχεται το... «Κτηματόσημο»

Στην τελική ευθεία εισέρχεται η καταβολή των 50 ευρώ που καλούνται να πληρώσουν περίπου 700 χιλ. ιδιοκτήτες ακινήτων στον Δήμο Αθηναίων, για τα 1.343.369 συνολικά δικαιώματα που δήλωσαν το 2008.

Το νέο «αναλογικό τέλος», που διαμορφώνεται ανάλογα με την αντικειμενική αξία του ακινήτου, αναμένεται να καταφθάσει ταχυδρομικά στο δεύτερο τρίμηνο στους ιδιοκτήτες, αμέσως μετά την ανάδειξη αναδόχου.

Το τέλος κτηματογράφησης προκύπτει αναλογικά, σύμφωνα με την αντικειμενική αξία του ακινήτου, ως ποσοστό ένα τοις χιλίοις, μείον 10 χιλ. ευρώ επί της τιμής του. Παρόλο που η κτηματογράφηση της Αθήνας έτρεξε σε πρώτη φάση το καλοκαίρι του 2008, οπότε και έγινε η πρώτη φάση της κτηματογράφησης στον Δήμο της Αθήνας και υποβλήθηκαν οι αναγκαίες δηλώσεις από τους ιδιοκτήτες, η χρονική επιλογή ολοκλήρωσης της επόμενης φάσης, συμπιέζει ακόμη περισσότερο τον ήδη επιβαρημένο με φόρους οικογενειακό προϋπολογισμό.

Την ίδια χρονιά, το 2008 προκηρύχθηκε και ο διαγωνισμός για τη δεύτερη φάση, προκειμένου να γίνει η επεξεργασία των δηλώσεων, στον οποίο συμμετείχαν δύο εταιρείες, με στόχο ο ανάδοχος να είχε οριστεί έως το 2010. Ωστόσο, σωρεία ενστάσεων και προσφυγών στα δικαστήρια μεταξύ των δύο εταιρειών που συμμετείχαν στον διαγωνισμό, είχαν ως αποτέλεσμα την πολύχρονη καθυστέρηση της κινηματογράφησης στον μεγαλύτερο δήμο της χώρας. Την ίδια στιγμή, πονοκέφαλο προκαλούν τα περίπου 10.000 ακίνητα που αλλάζουν οριστικά χέρια μέχρι και περνούν στη δικαιοδοσία του δημοσίου, ως «αγνώστου ιδιοκτήτη»! Πρόκειται για όσα ακίνητα δεν έχουν δηλωθεί εγκαίρως στο Κτηματολόγιο, παρόλο που η κινηματογράφηση τους άρχισε την περίοδο 1997-1999 σε 340 περιοχές σε όλη τη χώρα.

Παρά τις προειδοποιήσεις, η «αυλαία» των πρώτων παραχωρήσεων άνοιξε ουσιαστικά την 1η Αυγούστου 2015, με συνολικά 20 περιοχές από 12 νομούς της επικρατείας να «μεταβιβάζουν» οριστικά και διαδοχικά υπέρ του δημοσίου τις περιουσίες τους (έως το τέλος του έτους), μη έχοντας πλέον καμία ευκαιρία επαναδιεκδίκησής τους. Η διαδικασία εξακολουθεί να προκαλεί αλαλούμ για τον φορέα που θα υποδεχθεί τους τίτλους ιδιοκτησίας, έχοντας ήδη ξεκινήσει με δύο περιοχές από τον νομό Κιλκίς, ενώ έχει συνεχιστεί διαδοχικά με την περιοχή Άστρος της Αρκαδίας, την περιοχή Μαρτίνου του νομού Φθιώτιδας, περιοχές της Δράμας, της Ημαθίας κ.τ.λ.

Ωστόσο, η μεγάλη «πληγή» αναμένεται αυτή τη χρονιά (2016), καθώς ανοίγει ο κύκλος των παραχωρήσεων και στα μεγάλα αστικά κέντρα, με τις περιοχές των Βριλησίων, Μελισσίων, Ελευσίνας, Γέρακα, Νέας Σμύρνης και Νέου Ψυχικού, να «απειλούνται» από τη λήξη της προθεσμίας όσον αφορά το λεκανοπέδιο Αττικής και την περιοχή της Αγίας Τριάδας στην Καλαμαριά όσον αφορά τον νομό Θεσσαλονίκης. Με την πάροδο των ημερομηνιών, οι ιδιοκτήτες μπορούν να προσφύγουν δικαστικά, αλλά μόνο για να διεκδικήσουν χρηματική αποζημίωση και όχι για να επανακτήσουν το ακίνητο.

Στην ουσία, το 2015 «έκλεισαν» οριστικά όσα προγράμματα ξεκίνησαν το 2003, με 12ετή παράταση, ενώ για τα προγράμματα κτηματογράφησης που ξεκίνησαν από το 2008 και εντεύθεν η χρονική προθεσμία για τις δηλώσεις είναι πέντε χρόνια για τους κατοίκους εσωτερικού και επτά χρόνια για όσους ζουν μόνιμα εκτός Ελλάδας.

Τα ακίνητα που δεν έχουν δηλωθεί στα «παλαιά προγράμματα» σύμφωνα με τα στοιχεία του Κτηματολογίου ανέρχονται σε 203.609, εκ των οποίων περίπου τα 160.500 είναι οικόπεδα και αγροτεμάχια και 39.500 κτίρια, διαμερίσματα και καταστήματα. Όπως διευκρινίζουν πηγές του Κτηματολογίου, μέχρι στιγμής έχει γίνει αίτηση για διόρθωση για 30.000 περιπτώσεις ακινήτων, η οποία ωστόσο μέχρι στιγμής δεν έχει ολοκληρωθεί.

Μέχρι στιγμής, δεν υπάρχει ξεκάθαρη εικόνα για πόσα από αυτά τα «αγνώστου ιδιοκτήτη» ακίνητα ανήκουν ήδη στο δημόσιο. Και αυτό διότι έως το καλοκαίρι του 2013 το Δημόσιο δεν ήταν υποχρεωμένο να δηλώνει στο Κτηματολόγιο την περιουσία του. Εκτός λοιπόν από τα ακίνητα του δημοσίου, που δεν έχουν δηλωθεί, ακόμα πέντε είναι οι κατηγορίες των πολιτών που δεν έχουν δηλώσει την περιουσία τους και κινδυνεύουν να τη χάσουν.

Σε ποιες περιοχές «τρέχει» το Κτηματολόγιο

Σύμφωνα με κύκλους προσκείμενου στην Κτηματολόγιο Α.Ε. αναμένεται στο προσεχές διάστημα να προσδιοριστούν οι περιοχές που πρόκειται να «ανοίξουν» εντός του 2016, ενώ σύμφωνα με τον σχεδιασμό στην τελική ευθεία εισέρχονται σύντομα περιοχές όπως: Σέρρες - Εβρος, Λακωνία - Μεσσηνία, Θεσσαλονίκη κ.τ.λ.

Συγκεκριμένα, παρατείνεται έως τις 12 Φεβρουαρίου 2016 η προθεσμία υποβολής δηλώσεων ιδιοκτησίας για τους κατοίκους εσωτερικού στα δικαιώματα επί των ακινήτων που βρίσκονται εντός των ορίων των Προκαποδιστριακών Δήμων/Κοινοτήτων στους Καλλικρατικούς Δήμους Αμφίπολης, Βισαλτίας, Εμμανουήλ Παππά και Νέας Ζίχνης της Περιφερειακής Ενότητας Σερρών της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας και στους Καλλικρατικούς Δήμους Ορεστιάδας και Διδυμοτείχου της Περιφερειακής Ενότητας Έβρου της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης.

Ενώ, παρατείνεται -για τελευταία φορά- η προθεσμία υποβολής δηλώσεων ιδιοκτησίας για τους κατοίκους εσωτερικού έως τις 17 Φεβρουαρίου 2016 για όσους έχουν δικαίωμα επί των ακινήτων που βρίσκονται εντός των ορίων των Προκαποδιστριακών Δήμων/Κοινοτήτων του Καλλικρατικού Δήμου Σπάρτης της Περιφερειακής Ενότητας Λακωνίας της Περιφέρειας Πελοποννήσου και των Προκαποδιστριακών Δήμων/Κοινοτήτων των Καλλικρατικών Δήμων Καλαμάτας και Μεσσήνης της Περιφερειακής Ενότητας Μεσσηνίας της Περιφέρειας Πελοποννήσου.

Πριν από περίπου έναν μήνα εντάχθηκε σε λειτουργία Κτηματολογίου ο δήμος Θεσσαλονίκης, στον οποίο έχουν καταγραφεί πάνω από μισό εκατομμύριο δικαιώματα. Με απόφαση που υπέγραψαν ο υπουργός και ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Πάνος Σκουρλέτης και Γιάννης Τσιρώνης αντίστοιχα, διαπιστώθηκε η ολοκλήρωση της κτηματογράφησης, ορίστηκε η έναρξη ισχύος του Κτηματολογίου και το αρχείο κτηματογράφησης παραδίδεται στο Κτηματολογικό Γραφείο Θεσσαλονίκης.

Ετσι, με τον τρόπο αυτό σηματοδοτείται η μετάβαση από το παλιό σύστημα «Μεταγραφών και Υποθηκών» στο νέο σύστημα του Κτηματολογίου για τον δήμο Θεσσαλονίκης.
Συγκεκριμένα, τα βιβλία που τηρούσε το αρμόδιο Υποθηκοφυλακείο για τη Θεσσαλονίκη επέχουν θέση αρχείου, ενώ όλες οι συναλλαγές πραγματοποιούνται πλέον από το Κτηματολογικό Γραφείο και οι εγγραφές που αφορούν τα ακίνητα γίνονται στο Σύστημα Πληροφορικής Εθνικού Κτηματολογίου (ΣΠΕΚ).



Πηγή

Του Κοσμά Ζακυνθινού
kzakinthinos@pegasus.gr